یک تجربه
فردی می گفت در منزل برنامه و جدولی مکتوب با درج تاریخ درست کرده ام و برای این که در دسترس باشد به دیوار نصب کرده ام تا با فرزندم بازی کنم و خود او را مسئول کرده ام که سر وقت تذکر بدهد.
نکته تربیتی:
گاهی به او می گفتم با هم نماز بخوانیم با کراهت همراهی می کرد، همین که من همراه او شدم بدون تذکر او هم همراه می شود در نماز.
بله ما آن قدر که می گوییم و تذکر می دهیم اگر به فکر عمل و کار و همراهی بودیم موفق تر بودیم.
(شیوه تربیتی امام خمینی بیشتر عملی و غیرکلامی بوده تا کلامی برعکس ما)
فعالیت هایی که کودک به عنوان بازی انجام می دهد، در پرورش نیروی بدنی و حواس او تأثیر فراوان دارند. کودک می پرد، می دود، از پله ها بالا و پایین می رود، لی لی می کند، خم و راست می شود، می نشیند و برمی خیزد، دوچرخه سواری می کند، توپ بازی و طناب بازی می کند و … در همه این فعالیت ها عضلات و اندام های مختلف خود را به کار می گیرد و موجبات تقویت آنها را فراهم می سازد.
معمولاً کودکان سالم از انرژی زیادی برخوردار هستند که به وسیله بازی آن را مصرف می کنند. اگر انرژی های اضافی کودک از طریق صحیح (بازی) به مصرف نرسد و به حالت سرکوب شده در جسم کودک ذخیره شود، موجب ناآرامی، عصبانیت، بدخلقی و پرخاشگری او می شود.
شخصیت کودک در ضمن بازی شکل می گیرد، دگرگونی‌های زیادی در روحیات و خلقیات او روی می دهد و همه این‌ها تکامل و پیشرفت را برای کودک مهیا می کند.
در میان انواع بازی، بازیهای ابتکاری که آفریدهِ خود کودکان هستند، اهمیت ویژه‌ای دارند؛ زیرا به شخصیت کودک شکل می دهند و وسیله خوبی برای تربیت او محسوب می شوند.
گرچه مفهوم «بازی» مدت‌هاست که استفاده می شود، اما هنوز تعریفی از آن ارائه نشده که مورد قبول همه باشد. کودکان در بازی نقش‌آفرینی می کنند؛ مثلاً پلیس می شوند و یا مهمان بازی می کنند.
به علاوه، آنها از شیوه‌های عمومی بازی پیروی می کنند. به این معنا که کودک بازی را از دست زدن به وسایل اطراف خود شروع می کند و با رشد سنی، به بازیهای پیچیده‌تری می پردازد.
همین که کودک به نحوی بازی با اشیا را شروع کرد، واکنش او نسبت به کودکان دیگر تغییر می کند. گفته می شود بازی رشد هوشی کودک را افزایش می دهد و کودکان فاقد اسباب بازی از لحاظ شناختی از همسالان خود عقب ترند.
بازی راه را برای دوستی و مراوده میان کودکان همسال می گشاید و کودک کم‌کم خود را عضوی از یک جمع احساس می کند و به ارزیابی منصفانه رفتار و کردار خویش و همبازی‌هایش می پردازد. در حین بازی، شخصیت کودک به سوی اتحاد و همکاری با همبازی‌ها شکل می گیرد و شور و شوق و احساس مسئولیت در او به وجود می آید.
در جریان بازی، نیروهای مختلف کودک از قبیل‌حافظه ، دقت و چالاکی پرورش می یابد. همچنین بازی پرورش عقلی کودک را موجب می شود. به علاوه، کودک به هنگام بازی می آموزد که چگونه در مقابل ناکامی و شکست ایستادگی واعتماد به نفس خود را حفظ کند.
به بازی کـــودکان اهمیت دهیم، زیرا زندگی آنها در بازی،شکل واقعی به خود می گیرد.
تلاش کنیم تا بازیهای کودکان متناسب با فرهنگ وارزشهای خانواده باشد.
با دقت در تفکرات خلاق و پویایی کودکان در حال بازیمی توانیم با چگونگی شخصیت آنها بیشتر آشنا شویم
در بازی کودکان دخالت نکنیم اما راهنما و کمک کننده خوبی باشیم.
با توجه به روحیه ی کنجکاو کودک، به گونه ایاو را راهنمایی کنیم که به تفکر مثبت و اندیشه خلاق و سازنده دست یابد.
مراقب باشیم که محیط بازی موجب آسیب جسمی، فکری و یا روانی نشود.
در انتخاب نوع بازی، به سن ، جنس و توانایی های فرزندمان توجه کنید.
گردآوری مطالب: مجیدی ؛ کارشناس علوم تربیتی
دکتر قدیری؛ روانشناس
