کسانی که به مصرف الکل و سایر مواد مخدر وابستگی دارند غالبا از بیماری های روانی نیز رنج می برند. عدم درمان بیماری های روانی این افراد ٬ درمان اعتیاد آنها را نیز مشکل تر و پیچیده تر می سازد. افسردگی یکی از مسائل رایج در بین معتادان است. تشخیص بین افسردگی حاد و آشفتگی هیجانی ناشی از اعتیاد به دلایل زیر می تواند مشکل باشد:
اکثر داروها از جمله الکل ٬ مسکن ها و آرامبخش ها خودشان اثر شل کنندگی و رخوت آور دارند. بسیاری از نشانه های افسردگی در خلال ترک اعتیاد ظاهر می شوند . برای مثال ٬ معتادان به کوکائین معمولا ۳ تا ۵روز پس از آخرین مصرف٬ دچار خواب آلودگی و رخوت شدید می شوند.
مصرف الکل یا مواد مخدر یک نوع بی خیالی ایجاد می کند که تاثیر هیجانی و رویدادهای روزمره را کاهش می دهد٬ بدون مصرف این مو اد ٬ همان هیجان ها و احساسات دوباره برای فرد وجود خواهد داشت و او ممکن است آنها را غیر عادی بپندارد.
دوران اعتیاد ٬ تراژدی های زیادی از قبیل طلاق٬از دست دادن حضانت فرزندان٬از دست دادن کار و… به همراه دارد که باعث غم واندوه زیادی می گردد. از دست دادن ارتباط با دیگران می تواندسبب غم و اندوه گردد. الکل و دیگر مواد مخدر معمولا به صورت “بهترین دوست” فرد در می آیند. دوستی که همیشه حاضر است و باعث آرامش و تسکین می گردد. بسیاری از نشانه های افسردگی معمولا با پرهیز از مصرف الکل و دارو از بین می روند.
نشانه های افسردگی :
هر کس که دچار افسردگی می شود لزوما همه نشانه های افسردگی را با هم ندارد. بعضی ها فقط چند نشانه و برخی دیگر تعداد بیشتری از نشانه ها و عوارض بیماری را پیدا خواهند کرد . همچنین شدت عوارض نیز از یک فرد به فرد دیگر و در طول زمان متفاوت است. این نشانه ها عبارتند از :
احساس غمگینی ٬ اضطراب یا “خالی بودن” مداوم
احساس نا امیدی و بد بینی
احساس گناه ٬ بی ارزش بودن یا بی پناهی
از دست دادن علاقه به فعالیت هایی که قبلا خوشایند بودند.
کاهش انرژی٬ خستگی و کندی
مشکل در تمرکز٬ یادآوری یا تصمیم گیری
بی خوابی یا خواب بیش از حد
تغییر در وزن و اشتها
فکر خودکشی یا مرگ یا اقدام به خودکشی
تندخویی٬ تحریک پذیری٬زودرنجی٬بی قراری٬ بی حوصلگی
اغلب پژوهش ها نشان می دهند که میزان افسردگی حاد در بین معتادان (الکل یا موادمخدر) چهاربرابر بیشتر از دیگران است. همچنین میزان افسردگی در بین زنان معتاد ٬ دو برابر مردان است. این نسبیت در بین غیر معتادان نیز برقرار است.
درمان های موجود:
معمولا افسردگی در معتادان (الکل یا دارو) از طریق روان درمانی و داروهای ضد افسردگی٬درمان می گردد.مطالعات نشان داده اند که درمان از طریق دارو های ضد افسردگی در کاهش افسردگی بین الکلی ها موثر است. البته باید توجه داشت که دارو درمانی تنها بخشی از طرح و برنامه درمان است و نمی تواند جایگزین روان درمانی گردد. درک این نکته حائز اهمیت است که دارودرمانی باید توسط متخصصی که آشنایی کامل به سو ء مصرف و وابستگی به مواد دارد صورت گیرد زیرا برخی از داروهایی که برای درمان افسردگی تجویز می گردند خودشان ممکن است اعتیاد آور باشند.