بعضیها برای اینکه تنها یکبار درد بکشند و بعضی دیگر از ترس دوباره باردار نشدن، آرزو میکنند در اولین تجربه مادر شدنشان صاحب دو فرزند شوند.
دوقلوزایی، این روزها به لطف پیشرفتهای پزشکی بدون نیاز به ژنها ممکن شده و زنانی که آرزوی داشتن دو فرزند همسال را دارند،
با چند میلیون تومانی هزینه میتوانند به این خواستهشان برسند.
این موضوعات را با دکتر آزیتا صفارزاده، متخصص زنان و فوق تخصص نازایی و لاپاراسکوپی در میان گذاشتیم. او ادعای پزشکان در این موارد را رد نمیکند اما معتقد است چنین دخالتهایی در فرآیند باردار شدن، آداب خودش را دارد و البته صددرصد هم نیست و فقط خداست که میداند در انتهای ماجرا چه اتفاقی میافتد.
وقتی از دوقلو حرف میزنیم از چه حرف میزنیم؟
دوقلویی معمولا به دو صورت اتفاق میافتد: تکتخمکی و دوتخمکی؛ در واقع دوسوم از موارد دوقلوزایی دوتخمکی هستند و یکسوم تکتخمکی. در دوقلویی تکتخمکی، جنین در مراحل ابتدایی به دو سلول همسان تقسیم میشود و دوقلوهای همسان بهوجود میآیند. به عبارتی از یک تخمک دو جنین تشکیل میشود که از لحاظ ژنتیک و ظاهر بسیار به هم شبیه هستند. در دوقلویی دو تخمکی نیز دو تخمک با دو اسپرم لقاح حاصل میکنند و دو جنین تشکیل میدهند که میتوانند مشابه یا غیرمشابه و دختر یا پسر باشند.
ارث خانواده مادری
اگر دوقلوزایی در خانواده مادری شایع باشد احتمال اینکه دختر خانواده هم دوقلو باردار شود، افزایش مییابد بنابراین دوقلوزایی بیشتر از خانواده مادری به ارث میرسد و هرچه نسبت فردی که دوقلو به دنیا آورده با شما نزدیکتر باشد، احتمال وقوع آن بیشتر میشود؛ برای مثال اگر مادر، خواهر و خاله سابقه دوقلوزایی داشته باشند، احتمال دوقلوزایی در دختر خانواده بیشتر میشود تا اینکه برای مثال دخترخاله سابقه دوقلوزایی داشته باشد.
علاوه بر این احتمال دوقلوزایی در سنین بالا و سنین پایین بیشتر است که در سن بالا این موضوع بیشتر بر اثر داروهای تحریک تخمکگذاری اتفاق میافتد. همچنین ماه اول بعد از قطع قرص ضدبارداری احتمال دوقلوزایی زیاد است، مثل زمانی که تحریک تخمکگذاری انجام شده باشد اما نوع خوراکیهای مصرفی و رژیم غذایی تاثیری بر دوقلوزایی نمیگذارد.
شاید هم چهار قلو شد!
شایعترین راه برای دوقلوزایی استفاده از داروهای کمکباروری مثل قرص کلومیفن سیترات و آمپولهای HMG است. این داروها باعث تحریک تخمکگذاری میشوند بنابراین با مصرف آنها به جای اینکه در هر سیکل ماهانه فقط یک تخمک آزاد شود معمولا ۲ یا ۳ یا تعداد بیشتری تخمک آزاد میشود، به این ترتیب شانس دوقلوزایی و چند قلوزایی افزایش پیدا میکند. البته این داروها باید حتما با تجویز پزشک و با کنترل سونوگرافی مصرف شوند. معمولا در روز دوازدهم سیکل ماهانه سونوگرافی انجام میشود و اگر تعداد فولیکولها بیشتر از یکی باشد احتمال دوقلوزایی وجود دارد.
در بارداریهای IVF هم چون معمولا بیش از یک جنین در رحم قرار داده میشود به طور اتفاقی ممکن است دوقلوزایی رخ دهد. البته در این مورد هم چون از داروهای تحریک تخمکگذاری استفاده میشود، احتمال دوقلوزایی باز هم افزایش مییابد. از لحاظ هزینه هم باید گفت اگر برای دوقلوزایی فقط از قرص کلومیفن استفاده شود، هزینه زیادی برای بیمار رقم نمیخورد اما اگر از آمپولهای HMG یا IVF استفاده شود، هزینه خیلی بالا میرود.
بارداری دوقلو پرخطر است!
در دوقلوزایی متاسفانه خطر سقط، زایمان زودرس و ناهنجاری جنینی سه تا پنج برابر بارداری عادی است. همچنین احتمال پاره شدن کیسه آب دیابت و فشارخون هم در این بارداریها بیشتر است بنابراین اگر قصد دوقلو باردار شدن دارید باید بدانید بسیاری از پزشکان به دلیل خطرات زیادی که به همراه دارد شما را از انجام آن منع میکنند.
منبع: مجله سیب سبز