گردآوری مطالب : زهرا مجیدی ( کارشناس علوم تربیتی)
با پیشرفت علم و تکنولوژی ، متاسفانه رابطه ما با کتاب روز به روز کمتر می شود و معمولا در دنیای مجازی اینترنت به دنبال پاسخ برای سوالاتمون هستیم، اما نباید فراموش کنیم که بهترین وسیله برای ارتباط برقرار کردن با کودک و رشد فکری او کتاب است.
میگویند در این روز و روزگار، بهتر است به جای این که خودتان برای کودک کتاب بخوانید؛ برایش نوار قصه یا سیدیهایی از این قبیل بگذارید.
اگر کودک شما از کتاب قصهای که شما برایش میخوانید، لذت میبرد، به خاطر خط داستانی قصه نیست؛ بلکه به دلیل رابطهای است که هنگام شنیدن قصه با شما پیدا میکند. البته بعد از ۲ سالگی میتوان از این قبیل وسایل سرگرمکننده یکطرفه نیز برای کودک استفاده کرد اما در آن سنین هم چنین وسایلی نمیتواند جای کتابخوانی مستقیم توسط شما را بگیرد.
کتاب خواندن برای کودک، یکی از بهترین راههایی است که می تواند مغز او را به خوبی تغذیه کند. کتابهایی را انتخاب کنید که عکسهای رنگی و بزرگ به تعداد زیاد داشته باشند و از این فرصت (تا زمانی که هنوز کودک شما خواندن را یاد نگرفته و اصرار نمی کند که دقیقا متن کتاب را برای او بخوانید)، استفاده کنید؛ چون می توانید هر داستانی که دوست دارید برای او سر هم کنید! عکس چیزهای مختلف، از سوسک گرفته تا فرفره را به او نشان بدهید؛ صدای حیوانات یا وسائل مختلفی را که در داستان به آنها اشاره شده، برای او در بیاورید؛ صداهای خاصی را برای شخصیتهایی که در داستان هستند، ابداع کنید؛ و درباره اینکه چه اتفاقاتی برای آدمها یا حیوانات کتاب داستان افتاده یا ممکن است بیفتد، صحبت کنید.
هیچ ضرورتی ندارد داستان را سریع و بیوقفه از ابتدا تا انتها برای کودک بخوانید؛ بلکه باید بگذارید کودک، سرعت کتاب خواندن شما را با میزان علاقهمندی و سوالاتش تعیین کند. برای شرکت دادن کودک در امر کتابخوانی میتوانید از او بخواهید کهمثلا چیز خاصی را در یکی از تصاویر با انگشت نشان دهد.
کتاب را طوری روبهرویش بگیرید که تصاویر را بوضوح ببیند. در مورد عکسها صحبت کنید، بعضی از کلمات رایج را تکرار کنید، صدایتان را عوض کنید و برای هر کدام از شخصیتها با صدایی متفاوت حرف بزنید و کارهایی از این قبیل.
کتابی را برای فرزند خود انتخاب کنید که
هر دو از خواندن آن لذت می برید و به موضوع آن علاقه مندید.
. با خواندن آن ، کودک شما دانستنی هایی درباره جهان پیرامون خود می آموزد
. به شما کمک می کند که آنچه درذهن خود دارید ، بیان کنید
به کودک کمک می کند تا احساس خوب و مثبتی از خود داشته باشد و به قابلیت های تازه خود پی ببرد.
به کودک کمک کند که بداند در دنیای اطراف او کودکان دیگری هم هستند که شرایط و احساسات مشابهی با او دارند.
. به کودک کمک کند تا مفاهیم و معانی ارزش ها، سنت ها ، خانواده ، جامعه و… را درک کند
کتابی که به بسیاری از پرسشهای کودکانه او در قالبی قابل فهم و درک کودک پاسخ می دهد.
هر قدر کودک در سنین کمتری باشد به قصه ای که والدین یا دیگران برای او تعریف می کنند علاقه بیشتری دارد. از این علاقه می توان برای افزایش مطالعه کودک در آینده استفاده کرد بنابراین باید کتاب های مناسب کودک تهیه شود.
یکی دیگر از راه های علاقه مندکردن کودکان و نوجوانان به کتاب خواندن خاموش کردن تلویزیون و گردهم آوردن آنها برای خواندن یک کتاب یا اجرای نمایش از روی کتاب است. خاموش بودن تلویزیون باعث می شود بچه ها به دنبال سرگرمی دیگری برای خود باشند. گرچه این فعالیت وقت زیادی می طلبد و با این شرایط اجتماعی که والدین مجبور به انتخاب دو شغل برای گذران زندگی هستند ولی اختصاص ساعاتی هرچند اندک در روزهای تعطیل کمک بزرگی به رشد و اعتلای شخصیت فرد می کند. حتی می توانید از گروه همسالان و دوستان فرزندتان برای این کار کمک بگیرید. اواخر دوره کودکی و دوره نوجوانی تاثیرپذیری و تقلید از دوستان و همسالان نسبت به دیگران بیشتر است. در این روش زمینه دوستی فرزندان را با فردی از اقوام و دوستان که علاقه مند به مطالعه هستند فراهم کرده و با تشویق و ترغیب آنها به مطالعه و کتاب های مناسب، موفق به تقویت عادت و افزایش روحیه مطالعه و کتابخوانی در آنها خواهید شد .