خانواده جایگاه مهمی در رشد شخصیت افراد دارد . اغلب افراد دچار مشکلات مختلف شخصیتی و روانی که فاقد بهداشت و سلامت روانی هستند از خانواده های نا سالم برخاسته اند. از این رو در تامین بهداشت روانی افراد ٬ خانواده جایگاه مهمی دارد و ضروری است راهکارهای مناسب در تامین بهداشت روانی خانواده شناسایی و به مرحله اجرا گذاشته شود. در این راستا ضروری است عواملی که مخل بهداشت روانی خانواده ها هستند شناسایی و روشهای مقابله با آنها توصیه گردد.روشن است عدم تامین بهداشت روانی خانواده ٬ تلاشهای فردی برای رسیدن به اهداف و پیشرفتهای فردی و اجتماعی را با مانع روبرو خواهد ساخت.
عوامل خانوادگی مؤثردر بهداشت روانی
شیوه های ارتباطی موجود در خانواده
خانواده های سرد و فاقد روابط گرم و محبت آمیز ٬ خانواده های دارای روابط خصومت آمیز ٬ شیوه های ارتباطی شدیداً وابسطه معمولاً نا سالم گزارش شده اند. برقراری شیوه ارتباطی منطقی ٬محترمانه و در عین حال گرم و صمیمانه مد نظر متخصصان بهداشت روانی خانواده است.
مهارتهای زندگی اعضای خانواده و نقش آن در بهداشت روانی خانواده
لازم است تک تک اعضای خانواده با مهارتهای لازم برای زندگی آشنا باشند. پدران و مادران که فاقد مهارتهای مفید زندگی هستند با عدم تامین الگوی مناسب برای فرزندان مشکلاتی را برای آنها فراهم می کنند.به عنوان مثال کودکی که همواره دیده است والدین او در مقابل ناملایمات زندگی با پرخاشگری و منازعه برخورد میکنند با احتمال بسیار بیشتری همین روش را در مسائل مربوط به خود در خانواده و حتی در بیرون از خانواده به کار خواهد بست.
اقتصاد خانواده و نقش آن در بهداشت روانی خانواده
مشکلات اقتصادی اغلب موجب به وجود آمدن مشکلات دیگری برای خانواده می شوند و خانواده ناچاراً با معنویات و محرومیت هایی در سبک های زندگی و تصمیم گیری مواجع می شود که مجبور است با آنها دست و پنجه نرم کند. تحقیقات نشان می دهد که اغلب شرایط نا مناسب در فضای خانواده اعم از منازعه و سایر مسائل در شرایط رکود اقتصادی خانواده که خانواده با نوعی بحران اقتصادی مواجه است ٬ افزایش می یابد. همچنین تلاش وتقلا برای بالابردن درآمد خانواده و حفظ آن با تحت تاثیر قرار دادن گرمی و صمیمیت روابط خانواده ٬ کاهش مدت زمان باهم بودن اعضا نقش منفی خود را اعمال می کند.
ازدواج های مناسب در تامین بهداشت روانی خانواده
در تشکیل یک خانواده سالم که بتواند از بهداشت روانی خوبی بهره مند گردد انتخاب مناسب و ازدواج موفق در مرحله اولیه است. لازم است در ازدواج که اولین مرحله تشکیل خانواده به شمار می رود و پایه های اساسی تامین بهداشت روانی خانواده ریخته شود. در این راستا توافق شخصیتی ٬ اقتصادی ٬ فرهنگی و فکری حائظ اهمیت است که توصیه می شود با یاری از مشاوران و متخصصان امر صورت بگیرد. ازدواج های نا مناسب که در آن همسران از عدم همخوانی شخصیتهایشان رنج می برند و یا مشکلات دیگری دارند٬ در طول زندگی مخل بهداشت روانی آنها و فرزندان خواهد بود.
انجمن مشاوره وروانشناسی خانواده