پرورش شنوایی
۱- نام هر یک از کودکان را به صدای بلند بگویید و از هر یک بخواهید با شنیدن نام خود ، روی جایی که تعیین کرده اید ، بنشیند . سپس از هر کدام بپرسید : با کدام یک از اعضای خود نام خود را شنیدند ؟ از آنها بخواهید تا با دست ، آن قسمت را نشان دهند.
مثال :
معلم : حسن
کودک : من
معلم :با کدام یک از اعضای بدنت نام خود را شنیدی ؟
کودک :گوش
معلم : آن را نشان بده
سپس کودک : به آن دست می زند
۲- از آنها بخواهید به صورت نیمدایره بنشینند و برای لحظاتی کوتاه ، چشمان خود را ببندند و به صداهای مختلفی که می شنوند ، گوش فرا دهند. معلم می تواند صداهای ضبط شده از اشیای معمولی در محیط ، مانند صدای آب ، باران ، افتادن شیئی خاص ، برهم زدن در و ……. ، را پخش کند و از کودکان بخواهد تا چشمان خود را باز کنند و هر صدایی را که شنیده اند ، بیان کنند . در ضمن در مورد مسیر صدا نیز از آنان سئوال کنید. (- صدا از کجا می آید؟)
۳- قوطی یا جعبه های کوچکی مانند قوطی جای فیلم ، قوطی کبریت و قوطیهای خالی دارو را تهیه کرده و تمیز کنید . درون هر یک را با موادی مانند حبوبات ، سنگ ریزه ، صدفهای کوچک و …… پر کنید سپس از کودکان بخواهید تاهر یک را حرکت داده و صدای شنیده شده را تشخیص و نام ببرند . سعی کنید در مراحل بعدی ، کار را پیچیده تر کنید و پاسخهای کودکان را مورد تشویق قرار دهید.
فعالیت پیشنهادی:
از کودکان بخواهید تا صداهای حیوانات و پرندگان مختلفی را که می شناسند ، تقلید کنند ، مانند صدای کلاغ ، گنجشک ، خروس ، یا صدای اشیا ی آشنا مانند صدای ریزش باران ، صدای زنگ درو ………. مربی می تواند تصویرهای مختلفی از حیوانات و پرندگان و اشیا را بر روی مقوا ی بزرگ بچسباند و روی تابلو یا محل دید قرار دهد و از هر یک از کودکان بخواهد تا با دیدن تصویرها ، صدای آن را تقلید کنند و یا آنها را مقایسه کنند.
پرورش حس بینایی
فعالیتهای پیشنهادی :
۱- تصاویر مختلف را به کودکان نشان دهید و از آنها بخواهید هر آنچه در تصاویر می بینند با جزئیات توضیح دهند به طور مثال: این دختر است .پیراهنش دکمه دارد. گیره موهایش شکل گل است. دارد نگاه می کند .لباسش آبی است. بالای سرش دو پروانه است. پروانه ها پرواز می کنند .خالدار هستند شاخک دارند ………….
بعد از اینکه کودکان خوب دیدند از آنها بپرسید با کدامیک از اعضای خود پی به این مطالب بردید ؟
پاسخ: چشم
حالا دستتان را روی چشم خود بگذارید آیا بازهم می توانند ببینند؟
۳- مقداری نخودو لوبیاو حبوبات دیگر به صورت مخلوط روی سینی قرار دهید سپس از هر یک از کودکان بخواهید آنها را به تفکیک رنگ و شکل جدا کرده و در ظرف دیگر قرار دهند
نکات بهداشتی :
در مورد بهداشت چشمها و تمیز نگه داشتن آنها توضیح دهید. در مورد اینکه هرگز مداد و وسایل نوک تیز را نزدیک چشم خودمان و دوستانمان نبریم .از پرت کردن وسایل به سمت دیگران خود داری کنیم . با دست آلوده به چشم خود دست نزنیم .اگر چشم ما نیاز به عینک دارد حتماً روی چشم خود بگذاریم و برنداریم تا زودتر چشم ما خوب شود. نزدیک تلویزیون ننشینیم – به صفحه مانیتور خیره نشویم – مدت طولانی بازی کامپیوتری انجام ندهیم . ساعتهای طولانی به تلویزیون نگاه نکنیم.
پرورش حس لامسه (بساوایی )
فعالیتهای پیشنهادی:
۱- چهار ماده آشنا مانند تکه ای چوب ، قطعه ای موکت ، کاغذ سمباده ، گلوله ای از پنبه و پر حیوانات را آماده کنید و در مورد زبری و نرمی آنها با کودکان صحبت کنید و اجازه دهید آنها را لمس کنند و موارد استفاده از آنها را بیان کنند.
۲- در مرحله بعد برای پیچیده تر شدن کار چشم کودکان را ببندید و از آنها بخواهید اشیاء را لمس کنند و نام آنها را بگویند.
۳- دستهای خودمان را به طرف دهان و دندانمان نبریم – دستهای خود را مرتب بشوئیم – در فصل سرما از کرم های مرطوب کننده استفاده کنیم – در فصل گرما از کرم های ضد آفتاب استفاده کنیم .
دست به وسایل نوک تیز نزنیم – دست به وسایل داغ ، ظرف داغ ، چای داغ و………….. نزنیم . به طرف بخاری و اجاق گاز نرویم و به آن دست نزنیم.
پرورش حس چشایی :
فعالیتهای پیشنهادی:
۱- چند شیشه کوچک را از مواد مختلف مثل آب ، نمک ، آبلیمو ، شربت ، لیموشیرین که تلخ شده ویک نوع غذای تند پر کنید و از بچه ها بخواهید آنها را (به استثنا ء تند ) بچشند و مزه هر کدام را بیان کنند . و از کودکان بخواهید تا چیزهای دیگری که خورده اند و مزه های مشابهی دارد را نام ببرند.
نکات بهداشتی
غذای گرم نخوریم ، در خوردن عجله نکنیم ، به چیزی که مطمئن نیستیم زبان نزنیم و نچشیم ، زبان خود را بیرون نیاوریم ، لیس نزنیم ، آب دهانمان را بیرون نریزیم.
پرورش حس بویایی
فعالیتهای پیشنهادی
۱- اشکال مختلف از مواد ووسایلی که بوهای خوشایند یا ناخوشایند دارند را تهیه کنید و به کودکان نشان داده و از آنها بخواهید با دیدن هر عکس واکنش خود را با گفتن کلمات به به ، نه نه بیان کنند.
۲- از کودکان بخواهید تا درمورد بینی و این که با این عضو خود چه کارهای دیگری می توانند انجام دهند صحبت کنند و در مورد بعضی از کودکان که به بوئیدن گل و یا حشره کشها و مواد مختلف آلرژی (حساسیت ) دارند صحبت کنید.
نکات بهداشتی :
دستمان را هرگز به طرف بینی نبریم حتماً برای تمیز کردن بینی از دستمال استفاده کنیم، به هنگام عطسه دستمال یا دستمان را جلوی بینی بگیریم و هر چیزی که نمی شناسیم را بی احتیاط بو نکنیم .