شامپو ازیک واژه هندو به نام چامپانا (Champana) به معنای ماساژ دادن گرفته شدهاست. قبل از پیدایش شامپو به صورت امروزی مردم برای شستشوی موی خود از مواد گیاهی مانند سدر، چوبک، کتیرا، و مواد معدنی مانند خاکهای سیسیلی استفاده می کردند. شما به سختی می توانید حدس بزنید که این مایع غلیظ معطر که به کف دستتان می ریزید حاوی چه ترکیباتی است! محصولات مراقبت از مو تنها در ۱۰۰ سال اخیرکاملا توسعه پیدا کرده است .قبل از آن صابون پاک کننده اصلی پوست و مو بود. صابونها عیبهای مشخصی داشتند که یکی ایجاد سوزش چشم و دیگری ناسازگاری با آب سخت بود که موجب می شود بعد از شستشو ، لایه کدری روی موها برجای بماند. درعین حال احتمال انتقال آلودگی را از شخصی به شخص دیگر به همراه داشتند .در اوایل دهه ۱۹۳۰ اولین شامپو از خانواده دترجنت های مصنوعی (سنتیک) معرفی شد ولی معایب زیادی وجود داشت . فناوری که امروزه ما از آن استفاده می کنیم در دهه ۱۹۶۰ پدیدار گشت . در طول این سالها اصلاحات زیادی بر روی فرمول بندی شامپوها صورت گرفته است . دترجنت های جدید کمتر موجب تحریک پوست و سوزش چشم می شوند . با پیشرفت فناوری این امکان به وجود آمده است که اجزای مفید زیادی به شامپوها اضافه گردند که موجب تمیز تر شدن و بهتر حالت گرفتن موها می شوند .
شامپو چیست؟
در شامپو به جای صابون عواملی به نام سورفکتانت وجود دارد که دیگر مشکل کف ضعیف صابون در آب سخت و کدورت پس از استفاده را ندارد و موها پس از شستشو براق ، حجیم و با نرم کننده ها شانه پذیر می شوند . این محصولات به گونه ای فرموله می شوند که حداقل برای دو سال در ظرف خود با کیفیت اولیه و سالم باقی مانده و درحین استفاده نیز با پوست و موی انسان کاملا سازگار باشند .
کلمه سورفکتانت مخلوطی از ” Surface active agent “ به معنای عامل فعال سطحی می باشد.
سورفکتانت به زبان ساده، ماده ای است که به هنگام استفاده، کشش سطحی آب را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. خاصیت یک سورفکتانت ناشی از دو شخصیتی بودن ساختمان ملکولی آن است به این معنی که همزمان دارای گروههای آبدوست و آبگریز میباشند. ماده سمی دیوکسان ۱٫۴ در صورت وجود در شامپو مشکلساز میباشد، این ماده که به طور معمول در برخی مواد شوینده و آرایشی یافت میشود میتواند باعث بروز بیماری سرطان شود.
شامپو شامل چه اجزائی است ؟
• عوامل پاک کننده : دلیل اصلی استفاده از شامپو پاک کنندگی مو می باشد . چربی ، سبوم و چرک موجود بر روی مو و پوست سر بوسیله سیستم پاک کننده موجود در بیس شامپو برداشته و کف آن توسط عوامل پایدار کننده کف پایدار می گردد.
• عوامل حالت دهنده : تقریبا تمامی شامپو ها شامل عوامل نرم کننده موی سر می باشند .
• عوامل افزودنی مجاز : مانند ترکیباتی که ویسکوزیته و غلظت شامپو را تنظیم می کنند و یا ترکیباتی که pH شامپو را تنظیم می کنند .
• عوامل نگهدارنده : یک شامپو بدون این مواد ممکن است آلوده به میکروب شود زیرا محیط آنها برای رشد میکرواورگانیسمها بسیار مساعد است .
• عوامل مربوط به شکل ظاهری : ترکیباتی هستند که به شامپو اضافه می شوند تا شکل و ظاهر محصول جذابتر شود مانند عوامل صدفی کننده ، اسانس و رنگ .
• عوامل فعال دارویی: عوامل ضد شوره یا انواع ویتامینها مانند دپانتنول که کمک به مرطوب کنندگی پوست و مو می کند .