در این مقاله سعی شده است که یکی از بیماری های مهلک و کشنده را که در حال حاضر به عنوان بیماری قرن از آن نام برده می شود را معرفی کند . علل بوجود آمدن بیماری ، راههای تشخیص ، درصد شیوع و شیوه های درمانی و پیشگیری از آن از مسائل مورد بحث در این مقاله است . همچنین ارتباطی که بین این بیماری و عقب ماندگی ذهنی وجود دارد به لحاظ نارسائیهای ذهنی در افراد عقب مانده ذهنی و این که نمی توانند راه درست ارتباط جنسی سالم و بی خطر را دریابند لذا آسیب پذیرتر نسبت به دیگران بوده و در این مقاله کوشش شده تا راههای مراقبت این افراد را در برابر بیماری ایدز بیان کند .
مقدمه
ایدز به عنوان سندرم سیستم دفاعی بدن شناخته شده است و بیماری است که توسط ویروس سیستم دفاعی بدن ایجاد می شود که گاهی ا وقات ویروس AIDS نامیده می شود . این ویروس به سلول هایT شکل که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند حمله می کند . کمبود سلول های Tشکل مانع از مبارزه بدن با باکتری می شود که در حالت طبیعی بدن می تواند این باکتری ها را قبل از ایجاد بیماری از بین ببرد .
نوع بیماری که عفونت HIV ایجاد می کند معمولا به صورت عفونت های احتمالی می باشد . بعضی از این عفونت ها عبارتند از : ذات الریه , تومور کا پوسیس , عفونت های مری , نای ,شش یا برونشیت .
این بیماری ها اغلب برای فرد مبتلا به ایدز کشنده هستند .
شخصی که به ویروس HIV مبتلا است به عنوان HIV مثبت در نظر گرفته می شود . چون ممکن است HIV سال ها در بدن شخص باشد بدون این که هیچ بیماری برای او ایجاد کند . در واقع تا زمانی که آنتی بادی HIVدر افراد آزمایش نشود ممکن است نداند که آلوده شده اند .بنابر این ممکن است شخص HIV مثبت برای مدتی طولانی کاملا سالم به نظر برسد . زمانی که شخصی به HIV مبتلا شده همیشه مبتلا خوا هد بود زیرا هیچ درمانی برای ایدز وجود ندارد .
بیماری اپید میک ایدز در سال های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ ظا هر شد . در حال حاضر این بیماری میلیون ها نفر را مبتلا ساخته و این تعداد بیماران هنوز در حال افزایش می باشد .
چگونه مردم به HIV مبتلا می شوند ؟
این ویروس بسیار ضعیف است و نمی توا ند برای مدتی طولانی خارج از بدن انسان زنده بماند و ترجیح می دهد در خون , منی و ترشحات واژن زندگی کند وقتی در سایر ترشحات بدن مثل اشک، بزاق ، عرق و ادرار وجود داشته باشد کمتر آلوده کننده است . سه راه برای ابتلای شخص به HIV وجود دارد .
اول: ممکن است شخص از طریق رابطه جنسی با شخص HIV مثبت مبتلا شود .ویروس ممکن است از طریق منی یا ترشحات واژن یا هر خونی که ممکن است در فعالیت جنسی وجود داشته باشد منتقل شود . تماس با این ترشحات بدن در طی فعالیت جنسی به طریق دهانی ،واژینال ویا آنال ممکن است منجر به آلودگی یا HIVشود .
دوم: شخص سالم ممکن است از طریق خون فرد HIV مثبت مبتلا شود . این روش انتقال به صورت خون به خون می باشد و شامل استفاده از سرنگ و سر سرنگهای مشترک برای تزریق مواد مخدر تزریقی ،خال کوبی , سوراخ کردن گوش در محیط غیر بهداشتی باشد . روش های دیگر انتقال خون در واقع شامل افرادی است در گروههای مراقبت ویژه و اورژانس و مواردی که مجبور به دستکاری مستقیم زخمهای خون آلوده می شوند می باشد .
سوم: نوزادانی که از زنان آلوده به ویروس ایدز ممکن است متولد شده باشند. ویروس ایدز می تواند قبل یا در طول تولد منتقل شود. اغلب این انتقال, انتقال مستقیم است اگر مادران نوزادانشان را با شیر خود تغذیه کنند می توانند طی شیر دادن ویروس ایدز را انتقال دهند .
چه ارتباطی با افراد عقب مانده ذهنی و ویروس ایدز است ؟
اپیدمیک AIDS/HIV بر روی افراد با عقب ماندگی ذهنی تاثیر می گذارد. بزرگسالان با عقب ماندگی ذهنی ممکن است قربانیان سوء استفاده جنسی و یا رابطه جنسی نادرست باشند. در سن فعالیت جنسی سا لم بعضی افراد از احتیاط های اولیه در این مورد امتناع می کنند .گاهی اوقات شرکای جنسی آنها بزرگسالانی با عقب ماندگی ذهنی هستند. در یک مطالعه ,۴۵ بزرگسال را با عقب ماندگی ذهنی و آلودگی پیشرفته ویروس ایدز در ۴۴ ایالت متحده آمریکا شناسایی کردند. (Marchetti-et-al-1989)
اما تخمین زده می شود که صد ها مورد دیگر هم اکنون وجود دارند. افرادی که در مکانهای عمومی زندگی می کنند مانند افرادی که بطور مستقل زندگی می کنند در خطر بیشتری هستند .
چه تستی در مورد این بیماری است ؟
وقتی شخصی به ویروس ایدز مبتلا شد سیستم ایمنی او شروع به تولید آنتی بادی های HIV می کند . آزمایشات خون برای آنتی بادی هایHIV در سراسر ایالت متحده آمریکا در دسترس هستند. این آزمایشات خون ، آزمایشهای ایدز نمی باشند . برای تشخیص وجود آنتی بادی های ویروس ایدز دو تست Elisaو Western Blot می باشد .تست الیزا عموما” بعنوان یک تست غربالگری استفاده می شود اگر مثبت شود سپس تست وسترن بلات انجام می شود این تست وجود آنتی بادیهای HIV را تائید می کند . هر دو این تست ها تا حد زیادی معتبر ند و دقتی در حدود ۶/۹۹٫درصد دارند .
نکته قابل توجه در مورد این تست ها دوره پنجره می باشد . این دوره زمانی است بین وقتی که شخص در معرض ویروس ایدز قرار می گیرد و وقتی که تست آنتی بادی مثبت دارند. این دوره می تواند از چند هفته تا چند ماه به طول انجامد. بعضی عواملی که بر طول مدت این دوره تاثیر می گذارند عبارتند از شرایط وضعیت سلامتی فرد , وجود سایر بیماری ها و روش انتقال .
منظور از دوره پنجره این است که وقتی فردی تست آنتی بادی HIVرا انجام می دهد در طی چند هفته اول آلودگی، نتیجه آزمایش ممکن است هیچگونه آنتی بادی ویروسی را علی رغم آلودگی فرد نشان ندهد .
پیشنهاد رایج این است که فرد مورد نظر تحت آزمایشهای متعدد با فاصله زمانی سه ماه برای مدت یکسان قرار گیرد . این افراد باید از تماسهای جدی با سایر افراد در طی این مدت خودداری کنند .
مشورت با متخصص باید همیشه با تست آنتی بادی ویروس ایدز باشد. در بسیاری از جوامع موسسات محلی سلامتی می توانند مشاوره و آ زمایش را با کمترین هزینه و حتی بدون هزینه انجام دهند.
پزشکان و یا گروههای پیشگیری سلامت ممکن است هزینه بیشتری برای همان آزمایشها دریافت کنند . مکانهای مشخصی جهت انجام تستهای آنتی بادی HIVبطور وسیعی قابل دسترسی اند .
لازمه این آزمایش این است که مقداری از خون را بر روی نوع خاصی از کارت قرار دهند . این تست ها تا حد زیادی دقیق هستند .اما به هر حال ممکن است قیمت این آزمایشها برای بعضی افراد گران به نظر برسد و باعث ممانعت از انجام آنها شود . البته نگرانی هایی هم وجود دارد که مبادا مشاوره تلفنی برای افراد HIV مثبت کافی نباشد. تست ویروس ایدز نمی تواند مانع از گسترش این بیماری شود .فقط تغییر رفتار می تواند مانع از گسترش HIV و AIDS شود.
مراکز کنترل بیماری و جلوگیری , مشاوره و تست آنتی بادی ویروس ایدز را برای زنان باردار اکیدا” توصیه می کنند. این تقاضا بر این اساس است که انتقال مستقیم یا پیش از تولد از مادر مبتلا به جنین تا حد ۵/۶۷ % کاهش می یابد. البته اگر استفاده از داروی AZTدر طول بارداری صورت بگیرد.
آیا افرادی با عقب ماندگی ذهنی می توانند از خودشان در برابر عفونت HIV محافظت کنند ؟
بله, در جوامع اطراف کشور ما , افرادی با عقب ماندگی ذهنی یاد می گیرند که چطور خود را از ابتلا به ویروس ایدز و انتقال سایر بیماری های جنسی محافظت کنند .وسایل طراحی شده به وسیله ARC و سایر سازمان ها ، روش جنسی سالمتری را آموزش می دهند و رفتارهای مناسب تر را یاد می دهند. بعضی افراد سریعتر یاد می گیرند و سایرین نیاز به صبرو تشویق بیشتری دارند. وسایل باید تمیز و حساس یاشند و توسط افراد مجرب که قادر به توضیح جزییات باشند بدون این که از قبل قضاوت کنند توضیح داده شوند .
آموزش فعالیت جنسی سالمتر نباید به صورت اجباری برای افرادی که تمایل به انجام ان را ندارند باشد زیرا حساسیت ذاتی اطلاعات بهترین اموزش برای گروههای کوچک یا جلسات خصوصی را فراهم می کند .
فعالیت جنسی سالم چیست ؟
رابطه جنسی سالم این است که هیچ رابطه جنسی نداشته باشید . این که .چرا افراد از کلمه فعالیت جنسی سالمتر استفاده میکنند . فعالیت جنسی سالمتر فعالیتی است با حداقل خطر عفونت با HIVو دیگر بیماریها. فعالیت جنسی سالمتر همچنین خطر حاملگی ناخواسته را کاهش می دهد .
منبع www.aamr.org by Jo Anne T. Kowalski, R.N., Ed. D.
Mid-Ohio Valley AIDS Task Force, Parkersburg, W.V
ترجمه : سید جواد صادق الحسینی /کارشناس ارشد کودکان استثنایی/