بارزترین علامت اختلالات عاطفی ، تغییرات و نوسانات اخلاقی است که به شدت با اخلاق افراد سالم ،فرق دارد و به صورت های افسردگی و یا خوشحالی زیاده از حد تظاهر می کند .
تعداد افراد مبتلا به اختلالات عاطفی کمتر از اسکیزوفرن نیست ، در مجموع ۵ درصد جنون افسردگی، جنون عاطفی دو قطبی یا مانیک – دپرسیو و جنون پیری داشته اند.
تعدادی از افراد افسرده و یا مانیک ، علائمی از قبیل اختلالات ادراک ، تفکر و رفتار ظاهری دارند که معمولا” به صورت توهم ، هذیان و تمایل به کشتن خود و دیگران ظاهر می شود . البته مبتلایان به اختلالات عاطفی کمتر دچار اختلال شخصیت می شوند.
طبقه بندی اختلالات عاطفی
تلاش جهت طبقه بندی اختلالات عاطفی به یک قرن پیش از میلاد مسیح باز می گردد ، تا اینکه پزشکان فرانسوی در قرن نوزدهم قدمهای بیشتری برداشتند ، آنها مشاهده کردند کهمی توان این دو قطب مخالف احساسی را دریک فرد یافت .
بیماری مانیک – دپرسیو
این بیماری در زنان بیشتر از مردان شیوع دارد. عده ای از روانشناسان عوامل هورمونی را در ایجاد این بیماری موثر می دانند.گاهی حملات افسردگی و یا مانیا در دوران حاملگی و یا بلافاصله بعد از زایمان رخ می دهد.
سن متوسط بیماری در بیماران مانیک – دپرسیو حدود ۴۰ سالگی است .. تعداد افراد متاهل مبتلا به این بیماری بیشتر است. در بیش ار ۷۰ درصد این بیماران ، اولین حمله با افسردگی شروع می شود. مدت متوسط افسردگی یک سال و مانیا شش ماه است. فاصله بین حمله ها ۳ ماه تا ۱۰ سال است .
حملات افسردگی
شدت حملات افسردگی در بیماری مانیک- دپرسیو را میتوان به سه درجه تقسیم نمود:
۱٫ افسردگی ساده ۲٫ افسردگی حاد ۳٫ افسردگی بهت زده
البته درطبقه بندی جدید روانشناسان به ۳ نوع دیگر نیز اشاره نموده اند :
۱٫ افسردگی پیری ۲٫ سیکلوتیمیک ۳٫ دیستیمیک
افسردگی ساده: در این درجه از افسردگی ، فرد تا حدی غمگین و مضطرب است و نسبت به مسائل زندگی بی علاقگی و بی تفاوتی از خود نشان می دهد. احساس گناه و بی حوصلگی می کند و حرفهایش یکنواخت و خسته کننده است . قوای عقلانی او مانند هوش ، حافظه و…. دست نخورده است.و دچار هذیان و توهم
نمی باشد. بیمار سعی می کند که با افسردگی خود مبارزه کند.
افسردگی حاد: حالات بارز بیمار عبارتند از استیصال ، به بن بست رسیدن در زندگی ، غم سنگین ، احساس درماندگی و بیچارگی بسیار شدید و ….
فرد دچار ۲ واکنش جسمانی می گردد : یکی اینکه بیمار مدتها غمزده و بی توجه به خود و دیگران در گوشه ای می نشیند و یا می ایستد . دوم اینکه دائم قدم می زند، راه می رود دستها را به یکدیگر می مالد، موهای خود را می کند و یا با لباس خود بازی میکند. چهره فرد زرد وتکیده است ، کم حرف می زند و گاهی مانند عقب ماندگان ذهنی می نماید.
بیمار از نقصان در هوش، حافظه عدم تمرکز حواس وفکر شکایت می کند و البته این ناشی از آنستکه این بیماران نیروی زیادی را صرف درمان بیماریشان می کنند. اغلب آنها از بیخوابی رنج می برند. افسردگی این افراد بیشتر در صبح است تا اوقات دیگر روز . این بیماران نسبت به دردهای جسمی حساس هستند.
در حدود ۷۵ درصد بیماران مبتلا به افسردگی حاد به خود کشی فکر می کنند و ۱۰ تا ۱۵ درصد آنها به این امر اقدام می کنند.
افسردگی بهت زده: این حالت ، شدید ترین درجه افسردگی است ودر تعداد معدودی از انسانها دیده می شود. بیمار بهت زده اگر درمان نشود ، مدتها بی حرکت و بدون هیچ گونه واکنشی می مانند و حتی باید با وسایل پزشکی به او غذا داد.
در هر درجه از افسردگی ، غالبا” حالت خشم وجود دارد و روانشناسان افسردگی را خشم فرو خورده نامیده اند.
افسردگی پیری: این اختلال در دوران پیری رخ می دهد و حالات بارز آن افسردگی ، اضطراب ، بیقراری ، بی اشتهایی و بیخوابی شدید است.
دوران این بیماری در زنان بین سنین ۴۰ تا ۵۵ سالگی ودر مردان ۵۰ تا ۶۵ سالگی می باشد. در زنان یائسگی و در مردان تقلیل قدرت جنسی و محرومیتهای شغلی مانند باز نشستگی می توانند عوامل بروز دهنده باشند .