چرا تعذیه تکمیلی را شروع می کنیم؟
زیرا پس از ۶ ماهگی زمانی است که شیرمادر معمولا تمام احتیاجات غذایی شیرخوار را برآورده نمی کند. شیرخوران در سن ۶ تا ۸ ماهگی ۷۰ درصد در سن ۹ تا ۱۱ ماهگی ۵۵درصد و در سن ۱۲ تا ۲۴ ماهگی ۴۰ درصد انرژی مورد نیاز خود را از شیر مادر کسب کرده و باقیمانده انرژِ ی مورد نیاز را از تغذیه تکمیلی دریافت می کنند.
چرا در حین تغذیه تکمیلی تغذیه با شیر مادر را ادامه می دهیم؟
صرف نظر از ارزش غذایی و منحصر به فرد شیرمادر ادامه تغذیه با شیر مادر همراه با تغذیه تکمیلی باعث می شود این شیرخوران کمتر گرسنه شوند. از طرف دیگر به علت دریافت مواد مصونیت زای موجود در شیر مادر احتمال ابتلا به انواع بیماری هایی که ممکن است با شروع تغذیه تکمیلی به جود آیند کمتر شده و حتی در بهبود بیماری نیز کمک می نماید. هم چنین آنزیم های موجود در شیرمادر به هضم چربی پروتئین و مواد نشاسته ای غذای کمکی در شیرمادرخواران کمک کرده و در نهایت با ادامه تغذیه با شیر مادر ارتباط صمیمی و نزدیک بین مادر و کودک همچنان افزایش می یابد.
مخاطرات دیر شروع کردن غذای کمکی
اگر غذای کمکی خیلی دیرتر از زمان توصیه شده شروع شود آشنا شدن شیرخوار با مزه و قوام انواع غذاها به تاخیر می افتد و قبول مواد غذایی و بلعیدن غذا با مشکل انجام می شود. اکثر شیرخوارانی که دیرتر از پایان ۶ ماهگی با غذای کمکی آشنا شده و مدت طولانی تری فقط از شیرمادر استفاده می کنند ممکن است تمایل کمتری به استفاده از غذاهای جامد داشته باشند و این امر می تواند سبب مشکلات تغذیه ای از نظر پذیرش غذا و کاهش دریافت مواد معدتی از قبیل روی و آهن شده و در دراز مدت بر رشد آنان تاثیر نامطلوب بگذارد.
خصوصیات غذای کمکی مناسب:
غذای کمکی باید در حجم کم کالری مطلوب بوده و حاوی پروتئین و ریز مغذی های لازم باشد.
متناسب با عادات غذایی خانواده و مورد علاقه و میل کودک باشد.
کاملاً پخته و نرم تهیه شود تا شیرخوار آن را به راحتی هضم نماید.
از مواد تازه و قابل دسترس استفاده و به روش پاکیزه و بهداشتی تهیه شود.
نکات اساسی در مورد تغذیه تکمیلی
نکته بسیار مهم آن که در سن ۶ تا ۱۲ ماهگی دادن غذای کمکی باید بعد از تغذیه با شیر مادر باشد. اگر شیرخوار بعد از غذای کمکی باز هم تمایل دارد که شیرمادر بخورد اشکالی ندارد اگر غذا در فواصل تغذیه با شیر مادر داده شود ممکن موجب کاهش ترشح شیرمادر و یا حتی جایگزین آن گردد.
مسلماً نیازی نیست که شیرخوار بعد از هربار تغذیه با شیرمادر غذای کمکی دریافت کند.
غلظت غذای کمکی هنگام شروع باید مانند ماست معمولی یعنی بسیار نرم و قابل بلعیدن باشد و به تدریح ظرف چند روز با توجه به توان بلع شیرخوار غلظت آن بیشتر شود به طوری که هنگام کج کردم قاشق به راحتی از آن نریزد.
مقدار غذای کمکی در زمان شروع بسته به میل شیرخوار و حدود یک تا دو قاشق مربا خوری است زرده تخم مرغ استثنائاً در ابتدا به اندازه یک نخود داده می شود.
روزهای اول می توان مقدار کمی از غذا را روی نوک قاشق گذاشت و به شیرخوار ارائه نمود همچنین مادر می تواند دست خود را بشوید و با انگشت خود غذا در دهان شیرخوار بگذارد. به هیچ وجه نباید غذا را با بطری و یا سرپستانک به شیرخوارداد.
منبع: کتاب تغذیه شیرخواران از ۶ تا ۱۲ ماهگی