خونریزی عادت ماهانه، آخرین مرحله بلوغ جنسی خانم هاست. معمولا در ابتدای شروع عادت ماهانه دختران، محورهای مغزی تخمدانی بدرستی عمل نمی کنند، تخمک گذاری وجود ندارد و این مساله باعث می شود بی نظمی در زمان خونریزی و حجم آن مشاهده شود.
خونریزی رحم
رحم عضوی ماهیچه ای است که درون لگن قرار دارد. اندازه آن در زنان متغیر بوده و در زنی که به بلوغ جنسی رسیده، بین پنج تا هشت سانتی متر است. البته بعد از زایمان حجم و اندازه رحم افزایش می یابد.
لایه داخلی رحم، آندومتر نام دارد و این لایه تحت تاثیر دو هورمون استروژن و پروژسترون است که از تخمدان ها ترشح می شوند.
این دو هورمون در طول دوره قاعدگی، نوساناتی دارند که با قطع آنها پدیده ای به نام خونریزی ماهانه اتفاق می افتد. گاهی مقدار، طول دوره و فواصل بین دو دوره ممکن است دستخوش تغییراتی شود و برای خانم ها نگرانی هایی را پدید آورد.
در این مطلب می خواهیم درباره خونریزی های غیرعادی واژن و تغییرات عادی و غیرعادی آن بیشتر بدانیم.
در همین خصوص با دکتر طاهره فروغی فر، متخصص زنان و نازایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت وگو کردیم.
خونریزی غیرطبیعی در چه سنی ممکن است رخ دهد؟
خونریزی غیرطبیعی در هر سنی، از بدو تولد تا سال ها بعد از یائسگی رخ می دهد. وقتی نوزاد دختر متولد می شود، رحم کوچکی در محوطه لگنی وجود دارد. اگر خونریزی ماهانه را در دختران کوچک نمی بینیم به این دلیل است که برای شروع عادت ماهانه حتما باید تغییر و تحولی در ساختار دستگاه های جنسی و مهم تر از همه تکامل تخمدان ها و فعالیت آنها ایجاد شود که این تکامل چند سال بعد از تولد نوزاد دختر طول می کشد. بنابراین برای شروع خونریزی، دو هورمون جنسی استروژن و پروژسترون ضروری است.
نکته مهمی را که باید مد نظر داشته باشیم، این است که فاصله زمانی خونریزی های قاعدگی نباید بیش از ۴۲ روز و کمتر از ۲۱ روز باشد
اما گاهی شکایتی از مادرانی که بتازگی صاحب فرزند دختر شده اند شنیده می شود که در پوشک نوزاد دخترشان لکه خونی دیده شده است؟
نوزاد دختر وقتی درون رحم است، تحت تاثیر هورمون های استروژن و پروژسترون است. وقتی از محیط رحمی خارج می شود، هورمون ها نیز یکباره قطع می شوند و در این زمان ممکن است مادر متوجه لکه خونی در پوشک نوزاد خود شود.
البته این موضوع چندان اهمیتی ندارد و خیلی زود برطرف می شود و جای نگرانی هم ندارد. فقط مادران باید دقت کنند که منشا این خون از مجرای ادرار یا مقعد کودک نباشد، زیرا این موارد مهم بوده و نیازمند پیگیری دقیق است. خونریزی در دختران باید با تکامل پستان ها توام باشد.
فرض کنیم کودکی پیش از این دچار خونریزی شده، چه باید کرد؟
خونریزی در کودکان به دلیل بدخیمی ها در سنین قبل از بلوغ بسیار نادر است. بنابراین وقتی در لباس زیر کودک دختر، خون دیده می شود، چند احتمال مطرح می شود؛ مورد اول اطمینان از این که کودک مورد سوءاستفاده جنسی قرار نگرفته باشد.
در این مواقع حتما کودک را به یک متخصص زنان ارجاع دهید و مورد بعدی وجود جسم خارجی در واژن است. کودکان در سن پایین بسیار کنجکاو هستند و تمام منافذ بدن خود را جستجو می کنند و احتمال دارد شیء کوچکی را وارد واژن کنند که گاهی شیء درون واژن می ماند و ترشحات خون آلود و چرکی ایجاد می کند و مورد دیگر ضربه های وارد شده به ناحیه تناسلی هنگام دوچرخه سواری، افتادن و سر خوردن است که برای والدین مشکلاتی را به وجود می آورد.
بلوغ دختران نیز کمی مشکل برانگیز است. لطفا در این باره هم صحبت کنید.
خونریزی عادت ماهانه، آخرین مرحله بلوغ جنسی است و اغلب نیز بی نظمی هایی در آن دیده می شود. معمولا در ابتدای شروع عادت ماهانه دختران، محورهای مغزی تخمدانی بدرستی عمل نمی کنند، تخمک گذاری وجود ندارد و این مساله باعث می شود بی نظمی در زمان خونریزی و حجم آن مشاهده شود. درمان خاصی برای این مشکل وجود ندارد، ولی بعد از گذشت دو سال، بدن نظم طبیعی خود را به دست می آورد.
منبع: سلامت تبیان